(klik op deze tekst om een voorgeadresseerde mail te openen) |
Terug naar het Engelfrieten overzicht |
---|
Naar beneden |
---|
Inderdaad, je leest het goed, Graaf Floris V had ooit een grote kans om Koning van Schotland te worden.
Stel dat Floris V echt Koning van Schotland was geworden, dan zou, what if, de geschiedenis van zowel Nederland, maar ook die van Engeland en natuurlijk Schotland heel anders zijn verlopen. Maar om nog steeds duistere redenen slaagde Floris V er niet in om Koning van Schotland te worden of misschien wilde Floris V toch maar liever niet of Floris V liet zich omkopen, we zullen de details waarom Floris V geen Koning van Schotland werd, nooit precies meer kunnen achterhalen. Maar wie weet, duiken toch nog eens een of meerdere dokumenten op die eindelijk het raadsel kunnen oplossen rondom Floris V en zijn claim om Koning van Schotland te worden. In de jaren vijftig zijn immers ook nog dokumenten opgedoken over Floris V en Schotland...
Graaf Floris V mag een van de betere Graven van Holland genoemd worden, een man die het politieke spel van die dagen ook op Europees niveau volledig beheerste, tot die fatale misrekening in 1296..... Hij heeft ook heel veel tijd in zijn Schotse claim gestoken. Floris zal dat echt niet hebben gedaan als hij niet als politicus zijn kansen laag had ingeschat, Floris V lukte het zelfs om de verkiezing van de nieuwe Schotse Koning één jaar uitgesteld te krijgen en toch ging het mis....
Op onze site hebben we al het een en ander over Graaf Floris V en laten we dus daar maar eens mee beginnen:
Citaten uit o.m. dit verhaal:
Dit stukje stamboom bijvoorbeeld:
- 1203-1222:
Willem I
Vernoemd naar de broer van zijn moeder, de Schotse koning William the Lyon, geboren circa 1168.
- 1222-1234:
Floris IV
- 1234-1256:
Willem II
- 1256-1296:
Floris VAls trotse bezitter van dit werkje uit 1663
- 1296-1299:
Jan I
kunnen we een aantal, waarschijnlijk niet historisch juiste, prenten laten zien. Voor een aantal graven worden zelfs dezelfde portretten gebruikt....
993 - 1039
Graaf Dirk III van Holland
1234 - 1256
Graaf Willem II van Holland
1256 - 1296
Graaf Floris V van Holland
Ooit hield iemand een spreekbeurt over Floris V, maar sprak het uit als Floris V. net zoals we dat gewend zijn over verdachten...
Maar Floris V droeg ook zijn steentje bij aan de Geschiedenis van Rotterdam:
Na de moord op graaf Floris V in 1296 werd heer Ghisebecht Bokel, die tot de tegenpartij van de graaf behoord had, van zijn leen (westelijk Rotterdam) vervallen verklaard. De Voorschotens moeten in dezelfde tijd ten gunste van de graaf afstand gedaan hebben van oostelijk Rotterdam (zij bleven in Kralingen), zodat de weg open lag voor stichting van een nieuwe stad op het voormalige grondgebied der Bokels en Voorschotens rond de Rottemond. Het was de Zeeuwse edelman Wolfert van Borselen, voogd van graaf Jan I, die deze stad als bolwerk tegen Schiedam, de veste van zijn tegenpartij - de Avennes - maar wat goed gebruiken kon.
Het eerste stadsrecht van Rotterdam dateert van 17 maart 1299, maar ging al weer spoedig te niet, nadat nog in hetzelfde jaar de machthebber Wolfert van Borselen ook het slachtoffer van een moord geworden was. In westelijk Rotterdam werden de Bokels in hun bezit hersteld; oostelijk Rotterdam bleef in het directe bezit van de (nieuwe) graaf Jan Il uit het Henegouwse Huis, in 1304 opgevolgd door Willem lIl.
Pas na de dood (ca 1334/35) van heer Dirk Bokel, die geen mannelijke nakomelingen had, konden de beide Rotterdamse ambachten blijvend met elkaar verenigd worden, een hereniging die in het stadscharter van 7 juni 1340 door graaf Willem IV bevestigd en bezegeld werd.
Het Privilege van de Stad Rotterdam, AD 7 Juni 1340
En natuurlijk ook iets over de vader van Floris V, Graaf Willem II die Keizer van het Heilige Roomse Rijk had kunnen worden als hij niet door het ijs was gezakt. Vader Willem II en zoon Floris V zijn ook begonnen met de bouw van het Binnenhof, lees maar even mee:
De eerste graaf, die tegen de West-Friezen sneuvelde, was Arnoud. Ruim twee en een halve eeuw later trof Graaf Willem II hetzelfde lot. Daar het moeilijk was de West-Friezen in hun waterrijk landje aan te vallen, had graaf Willem II besloten om een tocht tegen hen te ondernemen, wanneer de vorst het water in de vele meren, poelen en plassen met een ijskorst zou hebben bedekt.
Eind December 1255 begon het hard te vriezen en dus besloot de graaf zijn plan uit te voeren. Rondom de Kersttijd, trok hij met zijn ridders en knechten naar Alkmaar en daarop naar het dorpje Vronen. Vóór de graaf de strijd kon aanbinden, moest hij met zijn leger over de grote binnenzee, die zich bevond, waar nu de weiden van de Heer Hugowaard en een gedeelte van de Schermer zich uitstrekken. Pas eind januari 1256 gaf hij bevel om deze grote ijsvlakte over te trekken. Vooraf verdeelde hij zijn leger in tweeën. Eén afdeling trok in de richting van Medemblik. De andere, die de graaf zelf aanvoerde, sloeg de richting van het dorpje Hoogwoud in, waar de hoofdmacht van de West-Friezen gelegerd was.
1256
Graaf Willem II zakt door het ijs bij Hoogwoud
en wordt vervolgens vermoord door de aansnellende West-Friezen
zoon Floris V ontdekte pas jaren later waar vader Willem II was begraven
Op een zwakke plek zakte de graaf, die aan het hoofd van zijn troepen was opgetrokken, met zijn paard door het ijs. Graaf Willem II moet toen alleen geweest zijn. Het gelukte het paard niet zich met zijn zwaar geharnaste berijder uit de modder los te werken. Enige van de West-Friezen, die zich in de talrijke rietbosjes hadden verscholen, schoten toe en sloegen de graaf dood. De West-Friezen begroeven de zo jammerlijk omgekomen Graaf op een plaats, die slechts aan enkelen bekend moet zijn geweest.
Waarom deze geheimzinnigheid? De West-Friezen, die bij de smadelijke dood van de graaf betrokken waren, hebben mogelijk gevreesd, dat men hen later zou berechten. Maar er bestond een oud gebruik, waarbij vereist werd, dat de aanklagers het lijk van het slachtoffer moesten kunnen tonen zo men een beschuldigde wegens moord wilde kunnen veroordelen.
Met Vlaanderen voerden de Graven van Holland een langdurige oorlog over het bezit van een groot deel van Zeeland. Tijdens de regering van Graaf Willem II landde op Walcheren een groot Vlaams leger, dat gravin Margaretha van Vlaanderen, bijgenaamd Zwarte Griet, had doen scheepgaan.
In de duinen lag een Hollands leger in hinderlaag, onder bevel van een broer van graaf Willem. Nog vóór de ontscheepte Vlaamse troepen zich in slagorde hadden kunnen opstellen, stormden de Hollanders op de invallers af en brachten hun een totale nederlaag toe. Honderden Vlamingen werden gedood, een groot aantal werd gevangengenomen, en anderen trachtten de schepen te bereiken of vluchtten het land in.
Eerst in de eerste helft van de 14e eeuw kwam er voorgoed een einde aan de strijd tussen Vlaanderen en Holland over Zeeland.
De twee bekendste graven uit het Hollandse Huis zijn de reeds genoemde Willem II en diens zoon, Floris V. Graaf Willem II was in 1247 tot Duits koning gekozen. Duitsland was in die tijd een kiesrijk, waar dus de aanzienlijke leenmannen telkens weer een koning kozen. Keizer was zo'n gekozene dan nog niet. Om deze titel te verkrijgen moest hij, volgens het gebruik van die tijd, naar Rome reizen om daar door de paus tot keizer gekroond te worden.
Zover is het echter met onze graaf Willem II nooit gekomen.
In Duitsland zelf had Willem II met veel tegenstanders te strijden. Een jaar na zijn benoeming wist hij de stad Aken te veroveren, waar hij tot Duits koning werd gekroond. Omstreeks 1250 keerde de jonge koning tijdelijk in Holland terug.
Tot Duits koning verheven, wilde Willem II zich dus in de mooie duinstreken van zijn graafschap een paleis bouwen. Zodoende werd de jonge vorst feitelijk de stichter van 's-Gravenhage.
Rooms Koning, Graaf van Holland, Willem II
Dit schilderij is gemaakt in 1654,
alleen van belangrijke Hollandse Graven werden toen dit soort fantasie schilderijen gemaakt
Het voormalige slot van de graaf van Holland uit de 12e eeuw
oftewel het huidige Stadhuis van Haarlem
De Ridderzaal gebouwd door Floris V
links de Hofkapel
Achter de Ridderzaal het kasteel van Die Haghe, gebouwd door Willem II
Graaf Willem II heeft zijn paleis echter niet voltooid gezien. Lang voor het gereed was, kwam hij dus in West-Friesland om het leven. Toen was van het paleis nog niet veel meer gereed dan het gedeelte, dat achter de Ridderzaal op het Binnenhof staat. Die Ridderzaal zelf is later door zoon Floris V gebouwd.
Deze Floris was bij de dood van zijn vader slechts een kind van twee jaar. Volwassen geworden, rustte hij niet vóór hij de dood van zijn vader gewroken en diens stoffelijke resten een waardige rustplaats had gegeven.
De eerste tocht, die Floris tegen de West-Friezen ondernam, mislukte. Op zijn tweede tocht versloeg hij hen bij Hoogwoud. Een oude West-Fries behield toen zijn leven door de graaf het graf van diens vader te wijzen.
Floris V verslaat de West-Friezen in de slag bij Vroonen, dichtbij Hoogwoud.
Een schilderij uit 1854
Men ging aan het graven en vond werkelijk het lichaam van koning / Graaf Willem II. Floris liet het stoffelijk overschot naar Middelburg vervoeren, waar het in de abdijkerk opnieuw werd begraven. Vervolgens ondernam Floris een derde veldtocht tegen de West-Friezen, waarbij hij er in slaagde, hen te onderwerpen.
Ook op andere wijze trachtte Floris zijn graafschap te vergroten. Zo wist hij veel invloed in het bisdom Utrecht te verkrijgen en zette hij de oude twist met Vlaanderen over Zeeland voort. Bekend is dus ook, hoe hij tegen een aantal aanzienlijke edelen optrad, zoals de Heren van Amstel, Woerden, Velzen en Cuyk. Hij aarzelde niet, edelen grote lenen af te nemen. Soms ook ontnam hij hun eigen bezittingen, die hij hun slechts als lenen teruggaf. Dit wekte onder de edelen grote verbittering. In schijn bleven zij hem welgezind, maar in stilte beraamden ze plannen om zich te wreken. De gelegenheid hiertoe deed zich voor toen Floris, die lange tijd met de koning van Engeland verbonden was geweest, ja zelfs zijn zoontje Jan naar het Engelse hof had gezonden, zich plotseling verbond met de koning van Frankrijk. De koning van Engeland zette toen de ontevreden edelen aan, zich van Floris meester te maken en hem naar Engeland te ontvoeren. Maar al te graag gaven de edelen hieraan gehoor en Floris werd een valstrik gespannen:
Ze nodigden de graaf naar Utrecht als bemiddelaar in een geschil tussen enige edelen. Floris, zich van geen gevaar bewust, ging naar de bisschopsstad. Na de feestmaaltijd stegen de meeste edelen te paard om buiten Utrecht ter jacht te gaan. Floris wilde vooraf een middagslaapje doen. Amstel, die achtergebleven was, ging na enige tijd de graaf wekken. Zij lieten wijn komen en dronken elkaar vriendschap toe. Hierna reed Amstel weg.
Spoedig volgde de graaf, slechts van twee schildknapen en een paar dienaren vergezeld. Zodra Floris V buiten Utrecht de edelen ontmoette, namen deze een vijandige houding aan: hij was hun gevangene.
Alleen de Graaf mocht een valk meedragen
op het moment dat de valk van Floris V werd afgenomen,
wist Floris dat hij gevangen werd genomen
1296
De schildknapen wendden de teugels en reden spoorslags terug naar Utrecht, waar zij het gebeurde vertelden. Inmiddels hadden de edelen hun slachtoffer echter weggevoerd. Voorlopig achtten ze het Muiderslot de veiligste plaats. Spoedig na het gebeurde liep het landvolk te hoop om de graaf te bevrijden. Vissers kruisten op de Zuiderzee om de edelen te beletten over dit water de wijk te nemen. Op deze wijze in het nauw gebracht, besloten zij tot een poging om over land de wijk te nemen. Maar weldra kwamen ze het te hulp gesnelde volk tegen...... Toen, in hun woede en verbittering, brachten zij Floris om het leven.
Uit eigenbelang had Floris zowel steden als het platteland door het verlenen van voorrechten begunstigd. Eén nederzetting verhief hij tot stad, nl. Medemblik.
In 1270 schreef Floris V trouwens ook al een brief aan zijn beminde ende getrouwe vrienden en ingezetenen van Rotterdam, waarin hij een bevestiging geeft van hare vrijheyt van stadsrechten als vanouds die haer van mijn voorvaeders sijn gegeven. Een van de eerste vermeldingen in de geschiedenis van de naam Rotterdam.
Het scheelde trouwens niet veel of Nederland was misschien verbonden geraakt met Schotland. In 1291 was de Schotse troon niet bezet en Floris V claimde die i.v.m. zijn afstamming van de Schotse koning William the Lyon (zie in de stamboom hier ergens boven). Helaas ging het november 1292 niet door, volgens de overlevering een zware teleurstelling niet alleen voor Floris V, maar ook voor de schrijver van dit verhaal, een onvervalste Schotland fanaat. (LINK)
Einde van alle citaten en dus nu de tijd om de laatste bovenstaande alinea eens toe te gaan lichten:
Floris V en de Schotse Troon
een historische speurtocht
We beginnen met de herhaling van dit stukje stamboom:
- 1203-1222:
Willem I
Vernoemd naar de broer van zijn moeder, de Schotse koning William the Lyon, geboren circa 1168.
- 1222-1234:
Floris IV
- 1234-1256:
Willem II
- 1256-1296:
Floris VHet eerste wat we hieruit leren is waarom veel Oranje's Willem heten, inderdaad, afgeleid van die Schotse Koning Willem de Leeuw oftewel William the Lyon, een goede quiz vraag met antwoord, niet waar?
- 1296-1299:
Jan IInderdaad, schrijven we tegenwoordig Lion, maar vroeger heette dat beest een Lyon
Graaf Floris V stamde dus, via de broer van de moeder van zijn overgrootvader Willem I, Ada van Schotland, rechtstreeks af van het toenmalige Schotse Koningshuis.
Uit dit verhaal dit stukje stamboom, in rood de Gravinnen van Holland:
- 1161-1191:
Floris III
Ada van Schotland
- 1191-1203:
Dirk VII
- 1203:
Ada, Dochter van Dirk VII
- 1203-1222:
Willem I
Vernoemd naar de broer van zijn moeder, de Schotse koning William the Lyon, geboren circa 1168.
Aleid van Gelre / Maria van Brabant
- 1222-1234:
Floris IV
Machteld van Brabant
- 1234-1256:
Willem II
Elisabeth van Brunswijk
- 1256-1296:
Floris V
Beatrijs van Vlaanderen
En dit vonden we over Ada van Schotland:In 1286 overleed een achterachterneef (of zoiets) van Floris V, de Schotse Koning Alexander III.
Op 28 augustus 1162 vond in de Abdij van Egmond een bijzondere plechtigheid plaats. Een groot gezelschap was er die dag bijeengekomen om getuige te zijn van de officiële teruggave van de kerk van Vlaardingen door graaf Floris III aan de abdij van Egmond. Deze kerk, met haar belangrijke inkomsten, was door de vader van de graaf, Dirk VI, kort voor diens dood in 1157, en waarschijnlijk ten onrechte, aan zijn hofkapelaan Thitbold gegeven. Abt Wouter had daarop de graaf in de ban gedaan. Deze kerkelijke straf ging na diens dood over op Dirks zoon en opvolger Floris III, waardoor de nieuwe graaf - die nog steeds ongehuwd was - alle kerkelijke diensten werden onthouden.
Toen abt Wouter op 28 november 1161 overleed, leek dan ook het moment aangebroken aan deze nu al ruim vier jaar durende situatie een einde te maken. Het initiatief schijnt van de nieuwe abt, Wibold, te zijn uitgegaan.
De Egmondse annalen vermelden op 1162 het berouw van de graaf en diens ontslag uit de kerkelijke ban. Dan zijn er de officiële oorkonden van de handeling, gedateerd 28 augustus 1162, waarin graaf Floris III, in tegenwoordigheid van zijn broer Robert en vele getuigen, de tekortkoming jegens de abdij erkent, de teruggave van de kerk van Vlaardingen regelt.
Na de opheffing van de ban was de weg vrij voor een huwelijk van de graaf. Abt Wibold ging - op eigen kosten - naar Schotland, om er de hand van Ada, de zuster van de Schotse koning Malcolm IV te vragen en begeleidde haar vervolgens naar Holland. Het huwelijk van Ada en Floris III heeft waarschijnlijk plaats gevonden in of voor 1162.
Oude bronnen melden dat de overkomst van Ada uit Schotland zelfs al vóór de opheffing van de ban en de teruggave van de kerk van Vlaardingen heeft plaatsgevonden, mogelijk is Ada van Schotland op het eind van dezelfde dag gehuwd als de teruggave van de kerk en de opheffing van de ban.
Ada van Schotland was een kleindochter van de Schotse koning David I (1124-1153) en dochter van diens vóór hem overleden zoon Henry, graaf van Huntingdon. Zowel David I als zijn opvolger Malcolm IV streefden naar politieke en economische verbindingen met het vaste land; het huwelijk van Ada met Floris III paste in deze politiek. Als huwelijksgift kreeg Ada het graafschap Ross, gelegen in de Schotse hooglanden; het is vermoedelijk slechts kort in haar bezit geweest. Over de leeftijd van de bruid Ada van Schotland valt weinig met zekerheid te zeggen; Floris III was al ca 30 jaar.
Uit het huwelijk van Ada van Schotland met de Hollandse Graaf Floris III werden de volgende kinderen geboren:
- Dirk (VII), graaf van Holland (1190-1203), overleden te Dordrecht op 4 november 1203. Huwde in 1186 met Aleid van Cleef.
- Hendrik
- Floris, korte tijd kanselier van de koning van Schotland, van 1202-1207 elect van Glasgow, en domproost van Utrecht (1198-1204). Hij koos in de Loonse burgeroorlog de zijde van zijn broer Willem, werd om die reden afgezet in 1204, waarna hij in de abdij van Middelburg als monnik intrad. Hij overleed in Middelburg op 30 november 1210 en werd er hoogstwaarschijnlijk ook begraven.
- Willem, graaf van Holland (1203-1222), overleden op 12 februari 1222. Huwde Aleid van Gelre (overleden 1218), Maria van Brabant (overlende 1260). Willem werd vernoemd naar een broer van zijn moeder, William the Lion, koning van Schotland (1165-1214).
- Ada, als oudste dochter genoemd naar haar grootmoeder Ada van Varennes. Zij huwde in 1176 met Otto I, markgraaf van Brandenburg. Zij overleed ná 1205.
- Sophia
- Margaretha, huwde in 1182 te Lisse met Dirk IV, graaf van Cleef.
- Elisabeth, overleed op jeugdige leeftijd op 27 augustus van een onbekend jaar.
- Agnes, vanaf 1186 abdis van Rijnsburg. Zij overleed op 22 april 1228.
- Boudewijn, overleden op 19 juli 1204, en begraven in Rijnsburg, 18 jaar oud.
We kregen een wel zeer bijzondere email van Recia Bruggeman-Tóth:
Ik ben een verre nazaat van de Graven van Holland en Ada van Schotland.
U schrijft ergens dat Graaf Willem I naar zijn oom Willem de Leeuw van Schotland vernoemd is, maar volgens mij zijn beide heren naar de opa van mama Ada van Schotland genoemd... dat dus ook de opa van Willem de Leeuw is !
Opa van Ada's moeders zijde was n.l. Graaf William II van Varennes/de Warenne and Surrey. Meestal werden broers niet vernoemd naar mijn weten, maar wel opa's en overgrootvader's, maar ik kan me vergissen.
En Graaf Floris V, die stamde niet via een de broer van Ada van het Schotse Koningshuis af !!! Haar eigen vader Henry van Schotland was erfgenaam van de Schotse troon ! Hij was Kroonprins van Schotland en als Ada geen broers had gehad, zou haar man Floris III van Holland dus Koning van Schotland kunnen worden.
De opa van Ada van Schotland was Koning David I 'de Heilige' van Schotland en daar stamde Floris V dus in rechte lijn van af ! Kroonprins Henry van Schotland was de vader van Ada (eerste rechtmatige erfgenaam van de Schotse troon, die helaas voortijdig stierf) was de vader van de bet-overgrootmoeder (Ada van Schotland) van Graaf Floris V van Holland.
Een beetje ver weg om aanspraak te maken op de Schotse troon, maar ach, wie niet waagt die niet wint, toch ?
Uit ons Schotland verhaal:Alexander had slechts één wettige erfgenaam, zijn kleindochter Margaret, nog geen 3 jaar oud. Margaret was de dochter van de Noorse Koning Erik I die gehuwd was met de dochter van Alexander III.
Toen tegen het einde van de 13e eeuw een zekere Schotse Koning Alexander met paard en al in een ravijn verdween, liet hij geen opvolgers na.
Een regentschap van zes man, 2 bisschoppen, 2 graven en 2 baronnen, de geschiedenis ingegaan als de Guardians, vormden de Community of the Realm. De Guardians gingen niet alleen de overkomst van Margaret, de geschiedenis ingegaan als de Maid of Norway, voorbereiden, maar regelden ook vast een huwelijk van de Maid of Norway met de Engelse Kroonprins, de latere Edward II, toen pas 5 jaar oud.
De 2 Graven, lid van de Community of the Realm waren meteen twee serieuze troonpretendenten, John Balliol en Robert Bruce, maar beiden erkenden de Maid of Norway als de wettige erfgenaam van Alexander III.
In september 1290 vertrok Margaret per schip uit Noorwegen op weg naar Schotland. In Schotland werden in Perth reeds de voorbereidingen getroffen voor de kroning van Margaret in Scone. Tijdens de reis naar Schotland zou Margaret komen te overlijden.... en toen brak in Schotland een grote juridische strijd uit, waarin dus ook Graaf Floris V zich mengde.
Voor heel veel huidige Schotten is nog steeds onverteerbaar dat de machtige Engelse koning Edward I zich met succes opwierp als scheidsrechter. Waarom? Edward I was gehuwd geweest met de ook in 1290 overleden zuster van Alexander III, Edward I was dus de zwager en, naar eigen zeggen, vriend van Alexander III.
Na de dood van Margaret, de Maid of Norway, waarschijnlijk t.g.v. zeeziekte, dook er een vrouw op in Lübeck die beweerde dat zij de Maid van Norway was. Voor de zekerheid werd deze vrouw die geheel ten onrechte beweerde de Maid of Norway te zijn, verbrand. In een nieuwe opvolgingsstrijd in Schotland had niemand zin en dus moet je dan niet gaan roepen in die voor ons barbaarse dagen dat jij de Maid of Norway bent...
Edward I was ook de Engelse Koning die in Wales een groot aantal kastelen liet bouwen om het net door Edward I veroverde Wales te kunnen beheersen. Edward I nam ook deel aan kruistochten en was dus in die dagen een van de machtigste vorsten van Europa, als Edward I iets wilde, dan gebeurde het meestal zoals Edward I dat wilde. Ook in de film Braveheard speelt Edward I zijn rol, alleen is het daar qua jaartallen historisch niet helemaal verantwoord.
Ook Floris V was verbonden met Edward I. Toen Floris 2 jaar werd, werd al afgesproken dat hij zou trouwen met Beatrijs van Vlaanderen. Beatrijs (regentes van Holland tijdens alle langdurige reizen van Floris V naar Engeland en Schotland) en Floris huwden in 1268, Floris was toen 14. Uit dit huwelijk werden 9 kinderen geboren van wie er slechts 2 overleefden, Margaretha en Jan. Zowel Margaretha als Jan werden direkt na hun geboorte via een huwelijk verbonden met Engeland. Floris V kon deze huwelijksverdragen met de machtige Edward I alleen maar voor elkaar krijgen ten gevolge van zijn goede relatie met Edward I. Edward I vertrouwde op zijn beurt Floris V volledig, toen Floris V met zijn claim kwam. Volgens de overlevering had Edward I niets liever gehad dan dat Floris V Koning van Schotland was geworden, voor de in verdeel- en heerspolitiek uiterst bedreven Edward I immers een aantal vliegen in één klap.
Maar Edward I speelde het spel, daar is iedereen het over eens, heel zuiver en vooral openlijk, alleen zijn openingszet zet nog steeds veel kwaad bloed.
Maar eerst nog even iets over John Balliol en Robert Bruce.
Om het niet te ingewikkeld te maken, zowel John Balliol, Robert Bruce als Floris V stamden allemaal af van de Schotse Koning David I (1124 - 1153).
Floris V stamde dus via via af van William the Lyon (1165 - 1214), de 2e zoon van David I. De oudste zoon van David I , de ongehuwde (?) Malcolm IV (1153 - 1165) werd in 1165 opgevolgd door William the Lyon. De Maid of Norway was de achterkleindochter van William de Lyon.
John Balliol was een kleinzoon van de oudste dochter van de jongere broer van William the Lyon. Robert Bruce was de zoon van de middelste dochter van dezelfde jongere broer van William the Lyon. Zowel John Balliol als Robert Bruce stamden dus ook af van David I, waarbij Robert Bruce net één generatie ouder was dan John Balliol. Bij John Balliol vs Robert Bruce ging het dus over het subtiele verschil tussen wie de beste rechten had, de oudste tak (Balliol) of de oudste generatie, Bruce. Floris V had dus aanvankelijk geen schijn van kans, want hij stamde af via een vrouwelijke lijn. John en Robert stamden immers af van de jongste broer van William the Lyon, Floris V van een zuster van William the Lyon. Dat die zuster ouder was dan die jongste broer, dat telde natuurlijk niet....
In het volgende gedeelte van dit verhaal gaan we het hebben over wat de geschiedenis is ingegaan als The Great Cause allemaal beschreven in The Great Rolls, want wat Edward I vooral wilde was duidelijkheid gebaseerd op officiële dokumenten en dat liep uiteindelijk mis bij Floris V, die niet in staat was om met door hem, Floris V geclaimde dokumenten te tonen...
Na de begrafenis van zijn vrouw Eleanore, de zuster van Alexander III, kwam Edward I richting Schotland, al dan niet op uitnodiging van The Guardians, dat is nooit duidelijk geworden....
In mei 1291 werd door Edward I een vergadering bijeen geroepen in Norham, net op de grens tussen Engeland en Schotland. Uitgenodigd door Edward I waren o.m. natuurlijk The Guardians, dus inklusief John Balliol en Robert Bruce en Floris V.
Een Engelse rechter opende de vergadering met een Franse toespraak waarin hij namens Edward I het min of meer dwingende verzoek indiende om allereerst Edward I te erkennen als Overlord, Leenheer van Schotland. Voor veel Schotse aanwezigen tot in de 21e eeuw toe, een ongehoord brutale mededeling. Op verzoek van de Schotten werd de vergadering prompt voor een maand opgeschort, deze eis, zoals de Schotten dit noemde, moest eerst met de Schotse achterban worden besproken, Edward I als Leenheer van Schotland erkennen......
Maar Edward I had zich goed voorbereid, hij had alle mogelijke archieven na laten pluizen en kon met dokumenten aantonen dat nog slechts kort geleden, in 1174, William The Lyon de Engelse Koning hulde had (moeten) brengen, gedwongen inderdaad, maar dat deed er bij Edward I niet toe, hij was rechtmatig Leenheer van Schotland, maar was wel zo taktisch om de Schotten te vragen om dit te bevestigen...
Juni 1291 kwam iedereen weer bij elkaar, nu aan de Schotse kant van de Tweed. De Schotse afgevaardigden stelden, weer in het Frans, dat zij niet bevoegd waren om Edward I als Leenheer te erkennen, dat kon alleen bevestigd worden door de nieuwe Schotse Koning, een voor veel Schotten nog steeds brilliant genoemd antwoord... en terecht.
Edward I deed vervolgens een uiterst sluwe zet, hij deelde mee dat hij alleen wilde bemiddelen als de troonpretendenten hem zouden erkennen als Leenheer van Schotland.
Aangezien alle troonpretendenten afhankelijk waren van Edward I erkenden alle troonpretendenten Edward I als Leenheer van Schotland. Floris V moest aan zijn kinderen denken en John Balliol en Robert Bruce bezaten in Engeland grote landerijen en waren dus al min of meer leenmannen van Edward I....In totaal waren er 9 troonpretenden, maar we volgen er maar drie..
Alle troonpretendenten wisten natuurlijk dat zij zonder steun van Edward I never nooit Koning van Schotland zouden kunnen worden....
En toen kwam het volgende besluit, ongetwijfeld ook uit de koker van Edward I: er werd een hof gevormd met 104 leden dat Edward I zou gaan adviseren welke keuze Edward I zou moeten gaan maken. Het hof zou bestaan uit 80 Schotten en 24 Engelsen. Zowel John Balliol als Robert Bruce zouden 40 Schotten mogen benoemen.
In het Kasteel van Berwick-upon-Tweed, ooit Schots grondgebied, werd in augustus 1291 de eerste, we zouden nu zeggen, hoorzitting gehouden en wie mocht als eerste spreken van Edward I, Graaf Floris V.
Floris V had aanvankelijk een hele simpele claim, hij stamde ook af van William the Lyon. Na een paar dagen echter kwam Floris V plotseling met een aanvulling: Floris V claimde dat er dokumenten bestonden die aantoonden dat de jongere broer van William the Lyon, van wie dus zowel John Balliol als Robert Bruce afstamden, destijds onterfd was. Meteen maakte Edward I van deze gelegenheid gebruik om de vergadering voor één jaar te verdagen. Floris V kreeg dus ruim de tijd van Edward I om op zoek te gaan naar schriftelijke bewijsstukken. Een grote gunst van Edward I waar zowel John Balliol als Robert Bruce wel mee accoord moesten gaan, maar echt blij met Floris' komende speurtocht waren ze natuurlijk niet.
En dan wordt dit overgeleverde verhaal, wegens ontbreken van gegevens uit archieven, mistig, zullen we maar zeggen. Floris V is inderdaad een jaar later teruggekomen, maar zonder bewijsstukken. Edward I heeft toen ook nog maanden laten zoeken in allerlei archieven, of dit resultaat heeft opgeleverd, we weten het niet.
Wel weten we dat Floris V in oktober 1292, dus meer dan een jaar later, met steun van zijn schoonvader, de Graaf van Vlaanderen en niet onbelangrijk, op kosten van Edward I met 10 schepen beladen met 58 paarden, kortom, met een groot gevolg weer zijn opwachting kwam maken.
Eerst besloot Edward I heel taktisch zoals altijd, zich te laten adviseren over de zaak John Balliol versus Robert Bruce. Met een overgrote meerderheid werd Edward I geadviseerd om de oudste tak te laten prevaleren boven de oudste generatie en dus viel Bruce af...
Bruce kwam prompt met het voorstel om Schotland niet als één geheel te beschouwen, maar als een aantal samenwerkende leengebieden, allemaal onder die ene leenheer Edward I. Kortom, Bruce stuurde aan op een opdeling van Schotland, zodat iedereen een aantal leengebieden zou kunnen krijgen. Ook deze optie wist Edward I op brilliante wijze te omzeilen, de aanwezige Schotten werd gevraagd of zij het in principe hier mee eens waren, nee dus en dus viel Bruce definitief af.
En dus bleef Balliol over en werd Balliol op 17 november 1292 uitgeroepen tot nieuwe Koning van Schotland. Ja maar, hoe liep het af met Floris V? Alleen bekend is dat Floris V ook nog met iets nieuws kwam, de dokumenten die hij zowel als Edward I niet hadden kunnen vinden, waren immers gestolen uit Edinburgh, dat wist toch iedereen, de prior van Pluscarden had ze nu in zijn bezit, waarop Balliol betoogde, waarom Floris V ze dan daar niet had opgehaald, een sterk argument van Balliol waar zelfs Edward I zich bij neer moest leggen, ondanks een persoonlijk beroep van Floris V op Edward I voor een nieuw uitstel, wat Edward I echter niet meer kon toestaan en dus moest Floris V zijn claim formeel intrekken.
En nu is ook duidelijk waarom dit boekje zo heet, Floris V blijft maar op zoek gaan naar iets wat er misschien ooit was??
Floris V en de Schotse Troon
een historische speurtocht
Maar er zijn ook theorieën die zeggen dat Floris V zich heeft laten afkopen door Balliol, anderen beweren door Edward I, de meesten neigen echter naar Balliol, want waarom zou Edward I dat hebben gedaan, Floris V was min of meer zijn favoriet, zo blijkt toch uit van alles?
Maar er zijn ook theorieën dat de gehele tevergeefse speurtocht van Floris V door Bruce is bedacht. Niemand heeft namelijk ooit bewijzen gevonden dat er ook echt serieus is gezocht door iemand, merkwaardig toch...
Wel is bekend dat Bruce in juni 1292 een verdrag sloot met Floris V om een derde van Schotland in leen te krijgen als de ander Koning van Schotland zou worden.
Maar iedereen is het wel eens met de theorie dat de politiek zeer ervaren Floris V zijn tijd nooit zou hebben besteed aan iets waar van te voren al zou vast staan dat het niets zou worden. Dat Floris V in 1295 de kant van Frankrijk koos i.p.v. die van Edward I, had hele andere redenen.
Als serieus door Edward I beschouwde favoriete troonpretendent, ga je toch niet weken door Engeland reizen om je daar door die machtige Edward I te laten gevangennemen omdat je een verborgen agenda hebt. Edward I was niet zomaar iemand. Nee, Floris V koos voor Frankrijk omdat Edward I hem niet steunde en zelfs tegenwerkte in de kwestie Zeeland. Toen Edward I hoorde dat Floris V de kant van Frankrijk had gekozen, beraamde Edward I het plan om Floris V te laten ontvoeren naar Engeland, wat dus slechts gedeeltelijk lukte. Tijdens de gevangeneming van Floris V ging het echter mis, het nieuws lekte te snel uit, waarna Floris V door de Edelen werd vermoord.
2 jaar lang hadden Edward I en Floris V heel goed samengewerkt, maar door de ommezwaai van Floris V werd Edward I zijn vijand. De zoektocht naar dokumenten i.v.m. de claim van Floris V op de Schotse troon was toen allang gestopt, als er nog werd gezocht, nu zeker niet meer door Edward I en zeker never nooit meer door Floris V, dankzij de Edelen...
De gelegenheid hiertoe deed zich voor toen Floris, die lange tijd met de koning van Engeland verbonden was geweest, ja zelfs zijn zoontje Jan naar het Engelse hof had gezonden, zich plotseling verbond met de koning van Frankrijk. De koning van Engeland zette toen de ontevreden edelen aan, zich van Floris meester te maken en hem naar Engeland te ontvoeren. Maar al te graag gaven de edelen hieraan gehoor en Floris werd een valstrik gespannen:
Ze nodigden de graaf naar Utrecht als bemiddelaar in een geschil tussen enige edelen. Floris, zich van geen gevaar bewust, ging naar de bisschopsstad. Na de feestmaaltijd stegen de meeste edelen te paard om buiten Utrecht ter jacht te gaan. Floris wilde vooraf een middagslaapje doen. Amstel, die achtergebleven was, ging na enige tijd de graaf wekken. Zij lieten wijn komen en dronken elkaar vriendschap toe. Hierna reed Amstel weg.
Spoedig volgde de graaf, slechts van twee schildknapen en een paar dienaren vergezeld. Zodra Floris V buiten Utrecht de edelen ontmoette, namen deze een vijandige houding aan: hij was hun gevangene.
Alleen de Graaf mocht een valk meedragen
op het moment dat de valk van Floris V werd afgenomen,
wist Floris dat hij gevangen werd genomen
1296
De schildknapen wendden de teugels en reden spoorslags terug naar Utrecht, waar zij het gebeurde vertelden. Inmiddels hadden de edelen hun slachtoffer echter weggevoerd. Voorlopig achtten ze het Muiderslot de veiligste plaats. Spoedig na het gebeurde liep het landvolk te hoop om de graaf te bevrijden. Vissers kruisten op de Zuiderzee om de edelen te beletten over dit water de wijk te nemen. Op deze wijze in het nauw gebracht, besloten zij tot een poging om over land de wijk te nemen. Maar weldra kwamen ze het te hulp gesnelde volk tegen...... Toen, in hun woede en verbittering, brachten zij Floris om het leven.
Hoe het verder ging met Balliol, de Engelsman die door Edward I tot Koning van Schotland werd benoemd?
Slechts vier jaar mocht Balliol van Edward I regeren over Schotland, Balliol bleek in de ogen van Edward I te slap en werd één maand later in het jaar dat Floris V werd vermoord (juni 1296), door Edward I afgezet (juli 1296). Uiteindelijk werd, inderdaad, Robert Bruce Koning van Schotland, en dus kunnen we dit verhaal stoppen met een citaat uit ons Schotland epos:
Een historisch feit is dat de Engelsen meer keren delen van het huidige Schotland veroverden dan andersom. De strijd van William Wallace (met zijn monument bij Stirling, hij hield in zijn eentje een heel Engels leger tegen op een strategische brug...) en Robert The Bruce (nog steeds roepen Schotse voetbalsupporters Bruce, Bruce, Bruce als de Engelsen gaan verliezen.....) is nu ook bij het grote niet-Schotse publiek bekend geworden door de Holywood film Braveheard, een uiteraard geromantiseerd epos, maar met een grote kern van waarheid.
De Anglo-Normaanse Robert The Bruce (dus absoluut niet van Schotse afkomst) was jarenlang zeer loyaal aan de Engelse koning Edward I. Er zijn boeken vol geschreven over zijn ommekeer, nadat hij de Engelsen had verjaagd, kroonde hij zichzelf tot Koning Robert I. Een dochter van Robert I trouwde met iemand die de naam droeg Stewart, de zoon uit dit huwelijk wordt de eerste Stewart koning genoemd, Robert II. Vanaf 1371 worden de Schotten geregeerd door de Stewarts oftewel de Stuarts. Volgens de Engelsen werden de Stuarts verdreven door onze Willem III, zo rond 1690, volgens "de" Schotten was het pas definitief afgelopen met de Stuarts in 1746.
Geinteresseerd in een historische rondleiding voor uw eigen groep(je) door Aad 'arcengel' Engelfriet, webmaster van deze grootste Nederlandstalige geschiedenis website, door o.m. een stad of streek in bijv. Nederland, België, Duitsland, Groot-Brittannië, Ierland en/of een historische lezing, publicatie, recensie:
Voor meer vrijblijvende informatie
aad@engelfriet.netWilt U eerst meer weten over Aad Engelfriet:
klik dan HIER
Terug naar Aad's homepage, met links naar al zijn verhalen |
---|
|
wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker .... |
Terug naar de top |
---|