Alleen het bevolkingsdeel dat produceert mocht profiteren van eventuele overheidsmaatregelen op geneeskundig gebied. Voor het kind, laat staan voor het zieke kind, werd alleen het begrip filantropie gehanteerd! Immers, zo schreef men een gezin vervalt niet tot armoede, omdat een der kinderen in eene muffe bedstede ligt.
Het is goed om te realiseren dat het gezin uit de vorige eeuw heel andere opvattingen huldigde over leven, ziekte en dood. Ieder was vertrouwd met de mensenverslindende cholera-epidemieën; iedere ouder wist dat enkele van hun kinderen zouden sterven en dat de overblijvenden zouden zijn getekend door ziekten en slepende kwalen.
Het nog geen 3 meter brede straatje loopt van de Bredestraat naar de Goudsesingel. Gebouwd in 1826 door Johannes Thoolen. Aan de ene kant huizen met 1 vertrek, aan de andere kant huizen met 2 vertrekken. Van de 3 deuren rechts zijn de 2 buitenste voor de bovenwoningen.
Het vertrek is 3,35 x 3,75 meter en dit voor een heel gezin.......
Verbindings"laan" tussen Rodezand en Coolvest. Aan het eind van de laan stond de korenmolen De Hoop op de Coolvest
- Waar De Hoop stond ? Ga dan even naar ons stadhuis verhaal, de overige foto's komen voornamelijk uit onze biografie van M.J. Brusse, de schrijver van Boefje..
In de zonloze, grauwe sloppen was rachitis een heel normale ziekte, tuberculose een vast onderdeel van je curriculum vitae; huidziekten waren temidden van het parasietenbestaan nauwelijks opvallend: je was als kind al blij wanneer je maag en darmen niet lieten blijken dat het voedsel 'te gebrekkig en te ondoelmatig' was, vergiftigd met de fauna uit de gracht.
De kindersterftecijfers uit deze jaren kent iedereen. Rond 1860 was meer dan 50 % van alle overledenen jonger dan 10 jaar.
Hetzelfde percentage was de kans dat je als zuigeling de eerste verjaardag zou vieren. Elke dag stierven er in Rotterdam 4 kinderen onder het jaar (1890). Hersenvliesontsteking, 'ingewandstering' en alle andere darmaandoeningen, phithisis, verwaarlozing en uitputting, of 'paedatrofie', zoals de statistieken het deftig vermelden en niet te vergeten de geslachtsziekten, met name de syphilis, waren de meest markante doodsoorzaken van de kinderleeftijd.
Dat alles voor zover er een oorzaak kon worden vastgesteld, want ten eerste zagen de meeste kinderen niet alleen nooit een dokter, heelmeester of wat men ook in het rijk gedifferentieerde artsenberoep van de 19e eeuw aan titels tegenkomt, maar ook de diagnostiek begon voor een arts bij de volwassen patiënt.
Kinderen kwamen in de dokters opleiding nauwelijks ter sprake. Alleen het ziektebeeld der engelse ziekte kwam altijd uitvoerig ter sprake, werd breedvoerig bediscussieerd in talloze traktaten onder de titel 'De rachitide', terwijl de ware oorzaak van deze volksziekte een raadsel bleef.
Het enige onderdeel uit het vakkenpakket van een medisch student, waarin het zieke kind even werd genoemd was de verloskunde, en het zou nog tientallen jaren duren voordat de kindergeneeskunde zich vanonder dat voogdijschap zou ontworstelen tot een zelfstandig specialisme.
We eindigen met een gedicht geschreven in Rotterdam, in 1903:
Droevig kinderleven
In 't dompig krot der achterbuurt,
In slijk en stinkend vuil verborgen,
Waar dronkenschap en ontucht tiert
Van 't nachtlijk uur tot in den morgen.
In 't smerig krothuis, grauw en vaal,
Waar zind'lijkheid en orde sneven . . .
Daar sluimert, op een plankenbed,
Een treurig, droevig kinderleven.
Een woord van redding, hulp of troost
Klinkt hun vol liefde nooit in d'ooren
Ze moeten steeds de vuilste taal,
De vreeselijkste vloeken hooren.
Rampzaal'ge jeugd, zoo groeit ge op!
Zult ge ooit de wereld krachten geven?
Slechts zonde en misdaad wachten u ...
Dat is een droevig kinderleven.
En dan ook nog een fragment uit een dagboek van een dokter uit die tijd :
