Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je meer vinden over de in dit verhaal genoemde namen en aspekten, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Rotterdam en klik op ENTER

---

Mannen en paarden gemobiliseerd op 3 augustus 1914

We leven wel in tijden van spanning. Nadat gistermiddag om drie uur de mobilisatieorder werd afgekondigd, was het al militair wat men zag en dat duurde tot diep in de voormiddag van heden. Soldaten, bepakt en bezakt, werden al vroeg vanmorgen door de hunnen weggebracht naar de stations, van waar zij met treinen vol wegreden naar hun bestemmingsplaatsen. De stoomtram uit de Rosestraat voerde eveneens treinen vol soldaten weg en bracht er treinen vol hier aan. Zoveel gezinnen zijn hun vaders, hun zoons en kostwinners kwijt, zoveel bedrijven hun beste werkkrachten. Wij ondervinden in deze donkere dagen wel de ellende en de spanning, het verdriet en de zenuwachtigheid van de oorlogsvoorbereiding. Er zijn gisteravond en vanmorgen in veel gezinnen tranen gestort. Men voelde het onzeker afscheid geducht. En vandaag, de hele dag, was het in de stad een vreemde zenuwachtigheid. Het tot een uiterst minimum beperken van het rijvervoer, bij afwezigheid van paarden, die alle nagenoeg gevorderd zijn, geeft iets zondags aan de stad. Een stilte, maar men ziet wel rondom zich dat dit geen stilte van de rustdag is. Somber is de stemming, niemand spreekt over iets anders dan over de oorlog. Er komt weinig nieuws los, maar voor onze bureaus wacht een grote menigte aldoor. Men is op het ergste voorbereid en denkt er zich diep in. Allerwegen lijdt het openbaar leven onder deze malaise. Behalve de politie, die de landweermannen mag houden krachtens Koninklijk Besluit en de militie zolang de burgemeester de beambten nodig heeft, hebben alle korpsen zware verliezen geleden. Kantoorpersoneel is hier en daar tot een vierde verminderd. De R.E.T.M. mist een paar honderd conducteurs en wagenbestuurders en rijdt vandaag zonder bijwagens, grote industrieën zijn ernstig getroffen. Wilton b.v. mist 800 man, doch vervolgt met 2200 overblijvende mannen de arbeid. De brandweer heeft een groot aantal krachten tijdelijk verloren. Zo lijdt alles en iedereen onder de toestand.

Het treinvervoer is deze morgen, met uitzondering van de D-treinen en een heel enkele sneltrein stopgezet. Alle materiaal is gebruikt voor vervoer en militairen. Alle wagens, ook eerste en tweede klasse en goederenrijtuigen, worden tot militaire treinen aaneengekoppeld en zo hebben we vandaag verscheidene treinen over ons Beursplein zien voorbijrijden en de mannen in de wagens juichten en de mensen beneden hen juichten terug. Dit was dan wel even een aardig ogenblik: de populariteit van onze jongens, die opgeroepen zijn en hun eigen vrolijk humeur, nu het lot er eenmaal ligt. Maar overigens, welk een zenuwachtigheid en angst tonen zich overal! Aan de spaarbanken, zowel die op de Botersloot, als aan het hoofdpostkantoor staan files van mensen, die hun geld komen terughalen om het hopelijk - als de nervositeit is uitgewoed - naar deze veilige bewaarplaats terug te brengen. Alle aanvragen worden ingewilligd. Dadelijk, maar men moet lang, urenlang soms wachten.

De winkels van levensbehoeften zijn gisteravond en vandaag belegerd. Alsof er een hongersnood dreigde, wilden tal van mensen zich van levensbehoeften voorzien. Kruideniers en grutterswinkels hadden geen voorraden genoeg om aan deze plotselinge aanvragen te voldoen. Uit de pakhuizen, die propvol liggen, voor veel weken lang nog, moest een aanvulling worden gehaald. Enkele grote winkels echter sloten tenslotte voor enige uren. Wij kunnen meedelen, dat de pakhuizen en vemen vol liggen, terwijl alle vervoer naar het buitenland door de spoorwegmaatschappijen is stopgezet. Er is eer veel te veel dan te weinig. Ditzelfde geldt voor de kolen. Vanmorgen werden de kantoren der Steenkolen Handels Vereniging al belegerd door mensen die kolen wilden hebben voor een heel jaar! Natuurlijk kon de S.H.V. niet in één dag vervoeren, wat anders in 365 dagen wordt vervoerd! Maar zij heeft enorme voorraden, waarvan nu alle uitvoer is gestopt, niets afgaat. Voor lange tijd zijn in Rotterdam - zelfs al zouden de behoeften dubbel zo groot zijn als anders - kolen voorradig. Aan de bijbank van de Nederlandse Bank wilden honderden vandaag bankpapier wisselen tegen goud en zilver. Ook hier moest men urenlang wachten, maar iedereen werd geholpen. In de haven ligt het bedrijf bijna stil.

Vannacht hebben namens de vorderingscommissie, alle stalhouders, slepers, brouwerijen, vrachtrijders, de manege, in het kort ieder die over paarden beschikt, een bericht ontvangen dat zij al hun paarden hadden uit te leveren. Bij dit bericht ontvingen zij een volgnummer en de aanwijzing van het terrein waar zij zich te vervoegen hadden: Heuvelveld, Woudestein of Nieuwe Veemarkt. Daarheen trokken deze morgen heel vroeg lange stoeten geleiders met paarden. Het was een wonderlijke bedrijvigheid die velen ontsteld het bed uit joeg.

---

Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je nog meer verhalen vinden van haar, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Gerrie van der Laan en klik op ENTER

wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....