Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je meer vinden over de in dit verhaal genoemde namen en aspekten, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Brederode en klik op ENTER

---

Hillegardsberg, Crooswijk en de Goudse poort

Uit Rotterdamse Heldendaden onder de stadvoogdij van den jongen heer Frans van Brederode, genaamt Jonker Fransen Oorlog door K. van Alkemade

---

De beschansing van Hillegardsberg door de belegeraars en hun plundering en brandschatting in Crooswijk en bij de Goudse poort.

Op dezelfde dag, die de Rotterdammers hadden vastgesteld om Schiedam te verrassen, zaten ook de belegeraars niet stil. Zij legden van alles aan en omheinden datgene waarvan zij dachten dat het van nut zou kunnen zijn om de belegerde stad Rotterdam in het nauw te drijven en in te sluiten. Vanuit het krijgsvolk dat te Bleiswijk in bezetting lag, kwamen op bevel van de Hollandse stadhouder heer Jan van Egmond, die zich toen in de stad Gouda bevond, driehonderd mannen over het water van de Rottestroom en nog vierhonderd ruiters en voetknechten over land uit de omliggende gebieden in het dorp Hillegardsberg.

De kerk en het afgebrande slot van de heer van deze plaats zijn dicht bij elkaar gelegen op een hoge heuvel, die eertijds, voordat een zee of winterdijken bekend waren, door de kunde en arbeid der inwoners is opgeworpen om hun lijf te redden als er overstromingen waren.
Men vindt in aantekeningen, dat deze heuvel of berg, die van een zeldzame ouderdom is, eertijds tot woonplaats of beter gezegd tot hol gediend heeft van een zekere vrouw, wier gelijken in deze gebieden "witte wieven" werden genoemd. De gewaande heiligheid van deze vrouwen stond in zo hoge achting bij de edelen en de inwoners van het land, dat zij, gelijk de Vestaalse nonnen of maagden bij de Romeinen, met de diepste eerbied werden tegemoet getreden en bejegend. Hoewel deze verhalen vanwege de grijze ouderdom onzeker zijn en op losse schroeven staan, is het echter zeker dat deze "berg" in een latere tijd tot de grondslag van een groot slot met zware muren en torens en van een mooie kapel heeft gediend en een prachtig goed van de Heren van Mathenesse is geweest en dat het naderhand op de grondvesten van het afgebroken slot in de kapel van de huidige kerk van Hillegardsberg weer is verwerkt.

Op deze heuvel, rondom in zeer laag land gelegen, beschansten de aankomende krijgstroepen zich door een aarden wal aan te leggen. Daarin betrokken zij de kerk en het vervallen slot.
Intussen zakten enigen van hen met hun vaartuigen af naar het belegerde Rotterdam. Zij kwamen tot een welvarende buurt, aan de Rotte gelegen, die wegens haar grote bevolkingsdichtheid de vorm van een behoorlijk dorp had aangenomen en Crooswijk werd genoemd. Daar hebben zij de huizen leeggeplunderd en het in de heldere middag in het zicht van de stad in brand gestoken en zijn ze met de in bezit genomen buit naar Hillegardsberg teruggekeerd.
Deze vermetele onderneming in Crooswijk op klaarlichte dag werd 's avonds door een andere aanval op de Goudse poort, die veel stoutmoediger, zo niet uitzinnig genoemd mag worden, gevolgd.

Vijftig onversaagde waaghalzen vertrokken vanuit Gouda. Zij hadden zich, behalve met hun wapens, beladen met stro, hout en takkenbossen, die ze in de duisternis aan de zogenoemde Goudse voorpoort van Rotterdam opstapelden en er het vuur in staken. Zij verborgen zich achter de binnenkant van de stadssingel. Daarvandaan schoten zij de Rotterdammers, die naar buiten kwamen om de brand te blussen, telkens onder de voeten. Dit deden ze niet ongericht, maar met vaste mikpunten, terwijl zij zelf onzichtbaar in donker liggend, gemakkelijk al degenen die bij de vlam kwamen of erdoor beschenen werden, zagen en troffen. Hier bleven de Goudse gasten in volharden tot de voorpoort geheel en al was afgebrand. Toen trokken ze zich uit vrees gevangen genomen te worden snel terug, maar sloegen op het verkeerde tijdstip en veel te laat op de vlucht.

Willem Willemsz, een wakker hoofdman, trok namelijk met tweehonderd ruiters vanuit de IJsselmondse poort (die naderhand, omdat ze in het oostelijk einde van de stad was gelegen, de Oostpoort werd genoemd) naar buiten. Hij haalde de brandstichters 's morgens om zes uur bij de Aalbertskapel op de hoge Maasdijk in en bracht hen in uiterste verlegenheid. Intussen waren de belegeraars te verzwakt om zo'n sterke vijand het hoofd te bieden en evenmin waren zij in staat om het paardenvolk te ontlopen. Dientengevolge sprongen enkelen de Maas in en verdronken. Anderen werden doodgeslagen en een paar vluchtten er over de velden en de sloten en kwamen ternauwernood Gouda binnen. De meesten van hen zijn echter gevangen genomen en binnen Rotterdam gebracht.

De uitslag van de stoutmoedige onderneming van deze onbedachtzame en roekeloze strijdmakkers, had, indien er een gelukkige afloop op gevolgd was, als een Romeins stuk te boek kunnen staan.

---

Een zeer gewaardeerde bijdrage van Gerrie van der Laan

Heb je een vraag of opmerking voor Gerrie van der Laan, stuur dan Aad, de webmaster, een email: aad@engelfriet.net

Op onze site kun je nog meer verhalen vinden van haar, gebruik daarvoor onze zoekmachine:

Klik hier als je wilt zoeken via Aad's Freefind search engine, vul in het venster jouw woord in, bijvoorbeeld Gerrie van der Laan en klik op ENTER

wat zijn we trots op ons familiewapen ...., beetje jaloers zeker ....